Collegamento begeleidt succesvolle herijking V&VN normenkader

De indicatie door verpleegkundigen is cruciaal voor zorg thuis: wie krijgt welke zorg, hoe vaak en hoe intensief? Sinds 2015 bestaat hiervoor het normenkader van V&VN, maar in de praktijk bleek dat de toepassing te veel ruimte liet voor interpretatie. Tijd voor een herijking. V&VN schakelde Collegamento in om dit complexe proces te begeleiden. Met succes.

V&VN (Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland) is met meer dan 100.000 leden de grootste beroepsvereniging van Nederland. De vereniging ondersteunt verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten en zet zich in voor kwaliteitsverbetering. Een belangrijk onderdeel daarvan is het normenkader voor zorg thuis, dat de basis vormt voor het indiceren en organiseren van wijkverpleging.

Annette en Martijn
Annette heeft door eerdere opdrachten veel kennis van de wijkverpleging, het speelveld en de stakeholders. Martijn brengt veel ervaring met data-analyse en rapporteren mee. Beiden hebben bovendien een scherp taalgevoel; een belangrijke eigenschap in een project waarin elk woord telt. Hoe ze deze opdracht aanpakten? Dat vertellen ze hier.

Indicatie-variatie: een uitdaging voor de zorg
Verpleegkundigen, zorgaanbieders en zorgverzekeraars werkten allemaal met het normenkader van 2015. Maar niet altijd op dezelfde manier. "Er zat te veel variatie in hoe indicaties werden gesteld," vertelt Annette. "Dat is ook logisch, ieder mens is anders, maar de verschillen waren te groot. Dat leidde tot discussies. De ene cliënt kreeg meer zorg toegewezen dan een vergelijkbare cliënt elders."

Om die ongewenste praktijkvariatie te verkleinen en de samenhang van de vakinhoudelijke normen te versterken, was een herijking noodzakelijk. "Het gaat hier om een document waar de hele beroepsgroep zich in moet kunnen vinden," legt Martijn uit. Het is cruciaal dat de herziene beroepsnorm bij alle relevante partijen bekend is én onderschreven wordt. Daarom hebben we goed nagedacht over hoe we iedereen aan boord kregen. Ook verpleegkundigen die géén lid zijn van V&VN."

Zorgvuldig en transparant proces
De uitdaging is helder: zorgen dat iedereen gehoord wordt én aan boord stapt. Met de nodige dosis politieke sensitiviteit, zetten Annette en Martijn een zorgvuldig en transparant proces neer.

• Projectgroep aan zet
  Een groep van zeven verpleegkundigen binnen V&VN stelde onder begeleiding van Collegamento een eerste conceptversie op. "Wij bewaakten het proces, niet de inhoud," licht Annette toe. "Als voorzitter van ieder overleg stuurde ik nauwkeurig op de agenda en planning. Buiten deze overleggen zorgden we voor regelmatig contact met de projectgroep. Ook stakeholders hielden we persoonlijk op de hoogte van de voortgang. Dat maakte het proces transparant. Door goed te plannen, slim te faciliteren en systematisch te werken, hielden we focus en voortgang."
• Input uit de praktijk
  Om het normenkader écht te laten aansluiten op de werkvloer werd een brede achterbanraadpleging opgezet. Een vragenlijst ging uit naar verpleegkundigen en verzorgenden. De respons? Ruim 1.000 reacties. "Dat was boven verwachting” zegt Martijn. "We hebben ervoor gezorgd dat de enquête heel breed werd verspreid. Via V&VN, brancheverenigingen en het LinkedIn-netwerk van projectgroepleden. Ook zijn niet-leden van V&VN actief benaderd. Vervolgens analyseerden we de open en gesloten vragen en zorgden ervoor dat iedere mening werd gewogen, ook die van de minderheid." 
• Stakeholderconsultatie
  Niet alleen verpleegkundigen moesten zich herkennen in het herziene normenkader. Ook zorgverzekeraars, zorgaanbieders en systeempartijen zoals Zorginstituut Nederland moeten het onderschrijven. “We hielden hen vanaf het begin persoonlijke op de hoogte en betrokken”, vertelt Annette. “Zij hebben de conceptversie gelezen en met hun input konden we het normenkader nog verder aanscherpen.”

Het kantelpunt: alles op zijn plek
Na de zomer werd het spannend. De achterbanraadpleging was afgerond en de stakeholders kwamen bijeen om de herziene versie te bespreken. "Dat was hét moment waarop alles samenkwam," blikt Annette terug. "Er waren geen verrassingen meer, de grote pijnpunten waren verwerkt en er was acceptatie. Toen wisten we: dit gaat goedkomen."

Eind oktober werd de definitieve versie vastgesteld. Begin januari 2025 publiceerde V&VN het nieuwe normenkader. "Het is klaar voor gebruik," zegt Annette. "De implementatie in de praktijk is de volgende stap."

Een normenkader met draagvlak: missie geslaagd
Het resultaat? Een normenkader dat strakker en eenduidiger is én breed gedragen wordt door de beroepsgroep en stakeholders. "We hebben het hele proces zo ingericht dat de betrokkenen zich gehoord en serieus genomen voelden," vat Martijn samen. "Dat is cruciaal voor een breed draagvlak." 

Hoe de betrokkenen het hebben ervaren? Positief, bevestigt Annette. “Het is ons gelukt om verrassingen tijdens het proces op een effectieve manier af te handelen of positief in te zetten. Vanuit de V&VN en de projectgroep kregen we terug dat zij dit zeer waardeerden. De stakeholders waren positief over de ruimte die zij kregen om op inhoud mee te denken”, aldus Annette.

Ook binnen de strakke deadline bleef het project op koers. "De dag voor kerst konden we een proost uitbrengen," lacht Annette. "Omdat we wisten: we hebben iets neergezet waar de sector écht mee verder kan. We zijn trots dat het is gelukt om binnen de krappe tijd iedereen op een positieve manier mee te krijgen."

Meer weten over dit project of benieuwd naar de aanpak van Collegamento?
Neem contact op met Annette of Martijn.